شرکت رادیو و تلویزیون بریتانیا (The British Broad Casting Corporation) (B.B.C) در سال 1992 تأسیس شد. اوایل کار فقط فعالیت رادیویی بود تا سال 1936 که اولین کانال تلویزیونی شروع به کار کرد. آن زمان احساس غالب آن بود که رادیو قدرت بی‌سابقه‌ای برای دسترسی به مخاطبان انبوه و اثرگذاری بر آنها دارد و خطرناک است که به عنوان یک رسانه بتوان آن را در دستان صاحبان منافع تجاری بدون کنترل رها کرد.
اولین محک جدی بی‌بی‌سی اعتصاب عمومی سال 1926 در انگلستان بود. در خلال این اعتصاب بی‌بی‌سی نوپا که تنها چهار سال از تأسیس آن می‌گذشت، اعتصاب عمومی را با محوریت «عامل برهم زدن نظم عمومی» پوشش خبری داد و باعث خشم مردم شد. با اینکه جان ریت مدیر آن بعدها در توجیه این عملکرد گفت: «بی‌بی‌سی اگرچه رسانه‌ای بی‌طرف و مستقل است اما در حقیقت خود را سازمانی در چارچوب قانون اساسی می‌داند. ما موافق این کار نبودیم ولی تحت فشار دولت مجبور به این موضع‌گیری شدیم.» پخش برنامه‌های تلویزیونی این شبکه از اول سپتامبر 1939 تا هفتم ژوئن 1946 به دلیل وقع جنگ جهانی دوم قطع شد و از 1964 دومین شبکه بی‌بی‌سی آغاز به کار کرد و سه سال بعد پخش برنامه‌های آن به صورت رنگی شروع شد. در این سالها مهم‌ترین اتفاق برای بی‌بی‌سی ماجرای بحران کانال سوئز بود. در تابستان سال 1956 جمال عبدالناصر رئیس جمهور مصر، کانال سوئز را ملی اعلام کرد. مجامع بین المللی این اقدام را محکوم کردند و دولت انگلستان موضع خصمانه‌ای علیه ناصر گرفت. اوایل تابستان یعنی بلافاصله پس از ملی شدن کانال سوئز همة واکنشها نسبت به این جریان در انگلستان یکسان و هماهنگ بد اما به مجرد اینکه انگلستان در حل این کمسئله به بن‌بست رسید، واکنشهای مختلف و ناهمگون نیز آغاز شد. زمزمه‌های موافق و مخالف هر یک در شرایط ویژه‌ای ابراز می‌شد که ناشی از رفتار و تفکر حزبی بود. از نظر بی‌بی‌سی مسئله جنبه‌های گوناگونی داشت. این رسانه در کنار برنامه‌های رادیو و تلویزیون داخلی چند برنامه برون‌مرزی هم پخش می‌کرد که در ؟ شنیده می‌شد برنامه برو» مرزی بی‌بی‌سی هنگام ارائه گزارش درباره بحثها و نظرات هر دو جناح را به دقت مطرح می‌کرد واین چیزی نبود که به مذاق دولت محافظ‌کار آنتونی ایدن خوش بیاید و باعث قطع شدن بودجة بخش برون‌مرزی بی‌بی‌سی به دست وزارت خارجه شد. نشان دادن اختلاف نظر موجود در پارلمان و جامعه سیاسی اگرچه بی‌بی‌سی را با تهدیدهای زیادی روبه‌رو می‌کرد اما در نهایت چون توازن و بی‌طرفی را در پخش نظرات حفظ می‌کرد (و به اصطلاح هم هوای کارگر را داشت و هم محافظه‌کار را) موجودیتش به خطر نمی‌افتاد؛ کما اینکه در ماجرای درگیری فاک‌لند با آرژانتین در سال 1982 که به فرستادن نیروهای واکنش سیع در دولت محافظه‌کار منجر شد، اکثریت مجلس و نیز خوب کارگر به رهبری مایکل فوت به طور کلی با اقدامات موافق بودند و بر اثر نبودن اختلاف نظر گسترده بی‌بی‌سی نمی‌توانست یک پوشش خبری متفاوت ـ به عبارت دیگر مخالف و مغایر با عقیده آنها ارائه کند و از این واقعیت پرده برداشت که در صورت هم‌آواز شدن تمامی حاکمیت، بی‌بی‌سی و دیگر رسانه‌ها ابزاری در اختیار ندارند تا به پشتوانه آن نظرات مخالفان را به گوش و چشم مردم برسانند. جان ریت مدیر بی‌بی‌سی در دفتر یادداشت خود در این باره می‌نویسد: «دولت تمایل بسیاری دارد مردم را متقاعد کند که در اداره کردن و مدیریت بی‌بی‌سی دخالتی ندارد اما مردم بهتر از هر کسی می‌دانند در صورتی می‌توانند به ما اعتماد کنند که به شکل واقعی بی‌طرف باشیم:
بخش جهانی بی‌بی‌سی
سرویس جهانی بی‌بی‌سی در حال حاضر دامنه فعالیت وسیعی دارد و به 43 زبان برنامه پخش می‌کند و 149 میلیون شنونده در جهان دارد. یکی از مهم‌ترین قسمتهای آن بخش عربی بی‌بی‌سی است که محبوبیت زیادی در جهان عرب دارد. القا کردن این موضوع به شنونده که «ما بی‌طرفیم» از ارکان مهم خبری بی‌بی‌سی در جهان عرب و بلکه در تمام دنیاست و برای جا انداختن آن در ذهن مخاطب در موارد مهمی حتی به سیاستهای بریتانیا در قبال کشورهای عربی انتقاد کرده است. این بخش از زمان تأسیس تا کنون حساسیت قابل توجهی به اعتقادات فرهنگی و نیازهای آموزشی شنوندگان عرب داشته است. در حقیقت کارکنان پیشگام بی‌بی‌سی همچون استوارت پرون، نویل باربر و گوردون واترفیلتد بر این باور بودند که اگر قرار است بخش عربی، شنوندگان عرب ثابتی داشته باشد، برنامه‌سازی باید به ارزشهای مذهبی و سنتهای فرهنگی جهان عرب پاسخ دهد. اولین بخش برنامه عربی بی‌بی‌سی با تلاوت آیاتی از قرآن آغاز شد و بی‌بی‌سی تنها ایستگاه رادیویی بین المللی غیر اسلامی به زبان عربی است که تا امروز این کار را ادامه می‌دهد. جنبه مهم دیگر برنامه‌ریزی بی‌بی‌سی عربی، مشارکت شنوندگان در برنامه‌های گفت‌وگو، دادن فرصت بیان دیدگاهها به آنها و درخواست کسب اطلاعات در مورد موضوعات مشخص از آنهاست و به این ترتیب تصویری که بی‌بی‌سی در جهان عرب به جای گذاشته، برای عربها نام بی‌بی‌سی را به یک نام خودمانی تبدیل کرده است و شنوندگان عرب احتمالاً به دشواری باور می‌کنند که بخش عربی بی‌بی‌سی کاملاً مستقل از سیاستهای بریتانیا در خاورمیانه است و سالانه از طرف وزارت امور خارجه میلیونها پوند صرف فعالیتهای این بخش می‌شود؛ با اینکه تا به حال اعترافات زیادی درا ین باره شده؛ همان طور که یکی از رؤسای سابق عربی رادیو بی‌بی‌سی می‌گوید: «هیچ ابهامی در مورد ما که منعکس‌کنندة سیاست بریتانیا و بخشی از ساختار تشکیلاتی بی‌بی‌سی هستیم وجود ندارد. ما از حمایتهای متعددی برخورداریم.»
بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی
این بخش در 28 دسامبر سال 1940 میلادی (دی ماه 1319) در لندن آغاز به کار کرد و از همان نخست صدای فارسی رادیو بی‌بی‌سی در میان فارسی‌زبانان در ایران، افغانستان و تاجیکستان شنوندگان بسیاری یافت. بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی با یک ساعت برنامه در هفته کار خود را آغاز کرد و با گذشت زمان برنامه‌هایش گسترش یافت؛ به طوری که هم‌اکنون بی‌بی‌سی هر هفته بیش از 28 ساعت برنامه به زبان فارسی دارد که شامل اخبار و تفسیر و بررسی تحولات جهان و منطقه و نیز برنامه‌های هنری، سرگرمی و علمی است.
و بالاخره آخرین اتفاقی که در بی‌بی‌سی قرار است بیفتد، تعطیلی ده سرویس خارجی و به راه‌اندازی یک سرویس خبری عربی‌زبان در خاورمیانه است. سرویس جدید تلویزیونی بی‌بی‌سی هر سال حدود 19 میلیون پوند هزینه دارد که از سوی دولت انگلستان تأمین می‌شود. دولت انگلستان در مجموع فقط امسال حدود 239 میلیون پوند صرف سرویس جهانی بی‌بی‌سی کرده است. جیمن مدیر بخش جهانی بی‌بی‌سی گفته است که آنها قابلیت راه‌اندازی یک تلویزیون فارسی‌زبان را نیز که از کمکهای مالی دولت تأمین می‌شود، می‌سنجند. همچنین حسام السوکاری مدیر سرویس عربی بی‌بی‌سی تصریح کرده که هیچ انگیزه سیاسی‌ای برای راه‌اندازی این شبکه عربی وجود ندارد و تنها هدف آن، اطلاع‌رسانی، آموزش و سرگرم کردن مردم عرب‌زبان است.
مجله سوره ?
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
